Το σύνδρομο του θύματος

Ακούμε συνεχώς τη φράση «το παίζεις θύμα» ή «μην το παίζεις θύμα» κτλ. Τελικά η φράση αυτή, έχει ψυχολογικά και βαθύτερα αίτια;

Η αλήθεια είναι πως ο άνθρωπος κρύβει μέσα του το σύνδρομο του θύματος και του ήρωα ως ένα βαθμό και είναι υγιές. Τι γίνεται όμως όταν αυτό ξεπερνάει τα όρια;

Βλέπουμε συνεχώς στις μέρες μας μέσα από τα social media ανθρώπους να θυματοποιούνται και να ηρωοποιούνται σε ακραίο και ταχύτατο βαθμό, γι΄αυτό και οι πληροφορίες που μας δίνονται, είναι κατά κύριο λόγο λανθασμένες.

Ένας άνθρωπος μπορεί να νιώθει ή να προσποιείται το θύμα, για πολλούς λόγους. Συνήθως τα άτομα αυτά έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, άρα το να μετατοπίζουν την ευθύνη αλλού και να απαλλάσσουν τον εαυτό τους, είναι κάτι που τους προκαλεί ανακούφιση.

Συνήθως τα άτομα αυτά εκβιάζουν συναισθηματικά τους γύρω τους με κλάματα ή απειλές περί ψυχολογικής και σωματικής κατάρρευσης και απαιτούν να πραγματοποιείται πάντα η επιθυμία τους, διαφορετικά αισθάνονται παραγκωνισμένοι και μόνοι. Έχουν πάντα την αίσθηση πως όλοι θέλουν να τους βλάψουν, δεν παραδέχονται ποτέ την προβληματική συμπεριφορά τους και βλέπουν παντού εχθρούς.

Η συμπεριφορά αυτή συνήθως αποκτάται στην πορεία της ζωής κάποιου και κυρίως κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία. Σημαντικό ρόλο παίζει η οικογένεια και ο περίγυρος, ενώ ενδέχεται ένα άτομο με το σύνδρομο του θύματος  να έχει πέσει θύμα bullying και να μην το αντιμετώπισε σωστά ή να υπήρξε θύτης και η κατακραυγή όλων, να το έκανε να κλειστεί στον εαυτό του και να υιοθετήσει το ρόλο του θύματος, ως άμυνα.

Ένα  πολύ σύγχρονο φαινόμενο θυματοποίησης στις μέρες μας, συναντάται στη λεγόμενη διαφορετικότητα. Ένας όρος ανυπόστατος και προσβλητικός μιας και όλοι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί και ταυτόχρονα ίδιοι, που συνήθως στοχοποιεί ανθρώπους εύσωμους, έγχρωμους, με ψεγάδια ή ομοφυλόφιλους, με αποτέλεσμα αντί να εξαλείφουμε το φαινόμενο, να το ενισχύουμε. Έτσι λοιπόν, αρκετές φορές άνθρωποι χωρίς προφανή λόγο ή χωρίς να έχουν δεχθεί χλευασμό θυματοποιούνται, γιατί κάποιος χρησιμοποίησε τη λέξη χοντρός ή κοντός πχ, νιώθοντας πως τους πρόσβαλε, καθώς οι ίδιοι δεν αποδέχονται τον εαυτό τους. Οι λέξεις υπάρχουν και δεν εμπεριέχουν τίποτα προσβλητικό αν το ίδιο το άτομο, εκτιμά τον εαυτό του.

Ένα πρόσωπο με το σύνδρομο του θύματος γίνεται κουραστικό στον περίγυρό του και συχνά μένει μόνο του, ενώ χάνει πολλές φορές το δίκιο του. Είναι αυτοκαταστροφικό μιας και βιώνει με μεγάλη ένταση τα δυσάρεστα αυτά συναισθήματα και τιμωρεί τον εαυτό του, δημιουργώντας ανυπόστατα σενάρια. Η ψυχολογική υποστήριξη δεν είναι ποτέ ταμπού και χρειάζεται άμεσα, σε τέτοιες περιπτώσεις.

Σύνδρομο Θύματος Ψυχολογία