Και ποιος στη ζωή του δεν έχει δειλιάσει ή σταθεί πίσω, ως απλός παρατηρητής των γεγονότων, αμέτοχος, παθητικός δέκτης των όσων συμβαίνουν; Ποιος δεν έχει κρατήσει με το δεξί χέρι την “ασπίδα” του, υπεραμυνόμενος μπροστά σε όλα εκτυλίσσονται στη ζωή; Βέβαια, υπάρχουν και οι τολμηροί, προσοχή, δεν λέμε για τους δειλούς που απλώς στάθηκαν τυχεροί και φάνηκαν γενναίοι, αλλά για αυτούς που διαθέτουν καλλιεργημένη κοινωνική συνείδηση, που δεν ‘’φρενάρουν’’ την τόλμη τους με την υπερβολική περίσκεψή τους. Σίγουρα πίσω από την οποιαδήποτε συμπεριφορά, κρύβονται βαθύτερες αιτίες και καμία από αυτές δεν είναι ασήμαντη ή άξια μομφής. Ο κάθε άνθρωπος λειτουργεί με τον δικό του μοναδικό τρόπο μπροστά σε μία επικείμενη για αυτόν δυσκολία και αυτό μας κάνει διαφορετικούς. Το θέμα έγκειται στο να ξεπεραστούν βαθμιαία όλα εκείνα τα αρνητικά συναισθήματα που μας κρατούν πίσω, όταν μας παρουσιάζεται η ευκαιρία να κάνουμε το επόμενο βήμα. Θέλει αρκετό θάρρος να πράττει κανείς σύμφωνα με τις δικές του επιθυμίες, δίχως να καταπιέζεται και να επιδεικνύει διφορούμενες συμπεριφορές. Η αξία της αυτοπραγμάτωσης, ή αλλιώς της αυτό-επιβολής, μπορεί να ωφελήσει πολλαπλά το άτομο τόσο εκείνη την ώρα που θα πετύχει να υποστηρίξει την άποψή του, όσο και μετέπειτα.
Για παράδειγμα, η Μαρία και ο Χρήστος (τα ονόματα προφανώς και είναι τυχαία) πηγαίνουν στο ξενοδοχείο που είχαν κλείσει για τις διακοπές τους. Ας δούμε τις διάφορες εκδοχές των αντιδράσεων του τελευταίου:
- Ο Χρήστος ήθελε ένα δωμάτιο με θέα και πιο φωτεινό, όπως είχαν συμφωνήσει με τους υπαλλήλους, κάτι που τελικά δεν συνέβη. Ως εκ τούτου, άρχισε να γκρινιάζει στη σύντροφό του για το πόσο άθλιο του φαίνεται το δωμάτιο και ορκίζεται να μην ξαναπατήσει μελλοντικά. Η πρώτη μέρα στο ξενοδοχείο μάλλον καταστράφηκε για το ζευγάρι . Όταν ήρθε η υπάλληλος να ρωτήσει αν όλα είναι εντάξει, εκείνος απάντησε με κρύα καρδιά ‘’όλα καλά’’, αισθανόμενος ενοχές, που δεν τόλμησε να εκφράσει αυτό που ήθελε. Καταπιέστηκε να πει αυτό που έπρεπε να πει. Η εμπειρία αυτή προβλημάτισε τόσο τον ίδιο, όσο και την Μαρία. (χωρίς αυτό-πραγμάτωση)
- Ο Χρήστος φωνάζει επιθετικά στην υπάλληλο και ξεσπά τον θυμό του πάνω της για το λάθος της. Η υπάλληλος κατατρομαγμένη απολογείται, ενώ η Μαρία νιώθει αμήχανα και φαίνεται δυσαρεστημένη. Ο Χρήστος από την άλλη νιώθει την απόλυτη κυριαρχία και μία ικανοποίηση που θα πραγματοποιηθεί αυτό που θέλει. (επιθετική)
- Ο Χρήστος καλεί από το τηλέφωνο τη ρεσεψιόν και ζητά να δει την υπάλληλο. Της υπενθυμίζει ότι είχαν κλείσει άλλο δωμάτιο και ζητάει αν είναι εφικτό να γίνει άμεση αλλαγή. Η υπάλληλος ζητά συγγνώμη και νιώθει υπεύθυνη για την αναστάτωση. Στο τέλος, πραγματοποιείται η μεταφορά του ζευγαριού σε άλλο δωμάτιο και όλοι είναι χαρούμενοι με τη συμπεριφορά που επέδειξαν. (θετική)
Το παραπάνω παράδειγμα μας βοηθά να καταλάβουμε τη σημασία του να διαθέτουμε αυτοπραγμάτωση, αυτό-επιβολή και έλεγχο, ώστε να μην νιώθουμε μετά παραμελημένοι, παθητικοί, ένοχοι, θυμωμένοι με τον εαυτό μας. Είναι σημαντικό να μην αποφεύγουμε το πρόβλημα, αλλά να προσπαθούμε να το λύσουμε από άλλη σκοπιά, γράφοντας τα υπέρ και τα κατά της ενασχόλησής μας μαζί του. Όπως τονίζει ο Τζόζεφ Ουόλτ, υπάρχουν τρεις χονδρικά διαχωρισμένοι τρόποι να συμπεριφερθούμε στους άλλους:
- Ο πρώτος συνίσταται στο να μην υπολογίζει κανείς διόλου τον ψυχισμό του άλλου, να πατάει επί πτωμάτων και να φέρεται με τρόπο κυνικό, προκειμένου να πετύχει το σκοπό του.
- Ο δεύτερος στο να μειώνεις συνεχώς τον εαυτό σου μπροστά στους άλλους και να τον θεωρείς κατώτερο τόσο ψυχικά, όσο και σωματικά.
- Ο τρίτος στο να σκέφτεσαι πρώτα τον εαυτό σου, σε συνάρτηση όμως με τους άλλους και τις απόψεις τους.
Παρακάτω θα παραθέσουμε δέκα χαρακτηριστικά-κλειδιά της θετικής συμπεριφοράς:
- Εστίαση στην έκφραση των συναισθημάτων σας
- Σεβασμός στα δικαιώματα των άλλων
- Αμεσότητα και στιβαρότητα
- Ακριβοδίκαιη συμπεριφορά
- Προσοχή στο περιεχόμενο του μηνύματος
- Καθαρότητα ως προς τη μορφή του μηνύματος
- Προσαρμογή στον άνθρωπο και τις συνθήκες, όχι γενικεύσεις
- Κοινωνική ευθύνη
- Επίκτητα και όχι έμφυτα χαρίσματα
Όπως γίνεται αντιληπτό, είναι μείζονος σημασίας ο κάθε άνθρωπος να παρατηρεί σε πρώτο επίπεδο την συμπεριφορά του, να σημειώνει τις προόδους του, να προσπαθεί να βελτιώσει την αυτοπραγμάτωσή του, ώστε να μεγιστοποίησει τις πιθανότητες για εσωτερική γαλήνη και ευτυχία. Σε καμία περίπτωση η αποτυχία να συμβούν τα παραπάνω, δε σημαίνει ότι πρέπει το άτομο να εγκαταλείψει τις προσπάθειες μια για πάντα και να συμβιβαστεί με το τέλμα, το οποίο μόνος του έχει δημιουργήσει.
Από Μιστιλόγλου Σπυριδούλα
Ηλεκτρονική Εφημερίδα
