Πολλές φορές στην καθημερινότητά μας, θέλουμε να μείνουμε μόνοι μας. Να έχουμε λίγο χρόνο με τον εαυτό μας. Άλλες φορές πάλι, θέλουμε να βρεθούμε με τους φίλους μας, όμως δεν τα καταφέρνουμε και καταλήγουμε να μένουμε σπίτι ή να κάνουμε κάτι άλλο. Υπάρχουν φορές που αισθανόμαστε άσχημα και μας κατακλύζει ένα συναίσθημα μοναξιάς, ότι δεν έχουμε κανέναν. Υπάρχουν όμως και φορές που επιζητούμε τη μοναξιά και μας κατακλύζει ένα συναίσθημα ανακούφισης. Ποια είναι η διαφορά της μοναξιάς με τη μοναχικότητα;
Καταρχήν, όταν αναφερόμαστε στη μοναξιά, μιλάμε για μια υποκειμενική- προσωπική εμπειρία και αίσθηση που δεν ορίζεται από την ποσότητα ή τη συχνότητα των διαπροσωπικών σχέσεων, αλλά από την υποκειμενική τους ποιότητα. Το να αισθάνεται κανείς μοναξιά, δε σημαίνει απαραίτητα ότι ζει απομονωμένος από το κοινωνικό του περιβάλλον. Η μοναξιά πολλές φορές είναι αποτέλεσμα κοινωνικών παραγόντων και δεν αποτελεί επιλογή του ίδιου του ατόμου. Μπορεί να οφείλεται σε μια μεταβατική περίοδο, όπως όταν για παράδειγμα κάποιος αλλάζει πόλη ή χώρα ή όταν επαναπροσδιορίζει τον κοινωνικό του κύκλο. Επίσης, η μοναξιά συνοδεύεται από μια αρνητική χροιά, σε αντίθεση με τη μοναχικότητα. Μπορεί κάποιος να περιτριγυρίζεται από ανθρώπους, αλλά να νιώθει μέσα του μοναξιά. Μπορεί να βιώνει μια συναισθηματική και κοινωνική απομόνωση, ένα κενό, που δεν μπορεί να γεμίσει.
Από την άλλη πλευρά, η μοναχικότητα αποτελεί μια συνειδητή επιλογή του ατόμου και συνοδεύεται από μια θετική χροιά. Πρόκειται για την επιθυμία να αποσυρθεί για ένα διάστημα από τον κοινωνικό του περίγυρο, χωρίς να αισθάνεται δυσάρεστα. Η μοναχικότητα συνιστά μια υγιή συμπεριφορά, όπου το άτομο αναζητά τον προσωπικό του χώρο και χρόνο, για να στραφεί στον εαυτό του, να αφουγκραστεί τις επιθυμίες του και τα συναισθήματά του και να μπορέσει να εξελιχθεί. Ο προσωπικός χρόνος με τον εαυτό, βοηθά στην τακτοποίηση των σκέψεων, στην ηρεμία και τη χαλάρωση.
Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι περνούν σε μεταβατικά στάδια και συνεχώς εξελίσσονται. Η όποια εξέλιξη όμως, έχει και τις αντίστοιχες απώλειες ή προσθήκες. Το πώς ο καθένας θα ανταποκριθεί στη μεταβατικότητα, εξαρτάται από την ικανότητά του να προσαρμόζεται, σε νέες συνθήκες. Η προσαρμοστικότητα του ατόμου επηρεάζει το πώς αντιλαμβάνεται την αλλαγή και κατ’ επέκταση τη μοναξιά και πώς θα επιλέξει να τη διαχειριστεί. Κάποιοι την επιδιώκουν, κάποιοι άλλοι προσπαθούν να την αποφύγουν, με το να περιτριγυρίζονται συνεχώς από κόσμο ή να είναι πολυάσχολοι.
Είναι σημαντικό να μπορούμε να ξεχωρίζουμε αυτές τις δύο έννοιες. Η μοναχικότητα δε συνεπάγεται μοναξιά και μοναξιά, δε σημαίνει απαραίτητα ότι είμαστε αντικοινωνικοί ή επιλέγουμε να μένουμε μόνοι κατ’ επιλογή. Στην περίπτωση της μοναχικότητας, πρόκειται για μια υγιή επιθυμία, που μας βοηθάει να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας και να του αφιερώσουμε λίγο παραπάνω χρόνο. Στην περίπτωση της μοναξιάς, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι και ότι πολλές φορές έχει σημασία το στάδιο της μεταβατικότητας, που βιώνουμε. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορούμε να επιλέξουμε τις κατάλληλες στρατηγικές αντιμετώπισης και να διαχειριστούμε την κατάσταση.
Από Τσιάκου Χρύσα
Ηλεκτρονική Εφημερίδα
