Η Βαμβακού είναι ορεινό χωριό της Σπάρτης, χτισμένο σε υψόμετρο, 900 μέτρων. Βρίσκεται στο πιο ψηλό σημείο του Πάρνωνα, ενώ η αρχική του ονομασία ήταν, Παληοχώρα.
Η σημερινή της ονομασία, καθιερώθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα, με διάφορους μύθους να επικρατούν σε σχέση με αυτό, όπως ότι μια γυναίκα ονόματι Βαμβακιά εγκαταστάθηκε στην περιοχή ερχόμενη από το Μυστρά ή με την καλλιέργεια βαμβακιού.
Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, οι κάτοικοι της Βαμβακούς, συμμετείχαν, στις μάχες της Βλαχοκερασιάς, του Βαλτετσίου, των Δολιανών κ.ά. Το 1826, η Βαμβακού καταστράφηκε από τον Αιγυπτιακό στρατό, του Ιμπραήμ πασά. Όταν η Πελοπόννησος κατελήφθη από τους Τούρκους χωρίστηκε σε 24 επαρχίες, τις «καζάδες». Οι αγώνες των Βαμβακιτών συνεχίστηκαν και μετά το 1821 και η δράση τους στους πολέμους του 1912-1922, ήταν αξιοσημείωτη. Συγκεκριμένα, αναγράφονται 22 νεκροί στο Ηρώον του χωριού. Πιο σκληρός ήταν ο απολογισμός κατά την διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου. Στις 9 Οκτωβρίου 1946, στο κέντρο του χωριού, εκτελέστηκαν 28 κάτοικοι. Το χωριό γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη στις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ η δημογραφική κατάρρευση επήλθε σταδιακά λόγω της Κατοχής, του Εμφυλίου, της μετανάστευσης και της αστυφιλίας.
Από τον Αύγουστο του 2018, πέντε νέοι άνθρωποι, ίδρυσαν την κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση με την ονομασία «Η Αναβίωση της Βαμβακούς», με σκοπό, την ανάπτυξη του χωριού και την επιστροφή μόνιμων κατοίκων σε αυτό. Στο πλευρό τους, ηθικά και οικονομικά, έχουν το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Στη Βαμβακού, που είναι γνωστή για το μέλι, το αρωματικό τσάι και τη ρίγανη, υπάρχουν αρκετές εκκλησίες, όπως είναι η Αγία Τριάδα, ο Άγιος Γεώργιος, (χτισμένος το 1000-1100 μ.Χ.), και η Κοίμηση της Θεοτόκου. Η αρχική εκκλησία ανεγέρθηκε το 1760, καταστράφηκε κατά την επιδρομή του Ιμπραήμ το 1826 και τελικά, κατεδαφίστηκε το 1898. Πρόκειται για την κεντρική εκκλησία του χωριού, η οποία είναι τρισυπόστατη. Είναι αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου, στον Άγιο Παντελεήμονα και τον Άγιο Χαράλαμπο. Δημοφιλής επίσης είναι η εκκλησία, της Αγίας Κυριακής.
Στο καταπράσινο χωριό με το ατελείωτο δάσος, κατάφυτο από καρυδιές, καστανιές και πλατάνια, ο επισκέπτης μπορεί να περιπλανηθεί στα γραφικά σοκάκια και να δει το παλιό και νέο σχολείο, αλλά και το επιβλητικό ρολόι και τον «Σταθμό των Συγκινήσεων», που ονομάστηκε έτσι επειδή, ήταν το μέρος, από όπου ξεκίνησε η φυγή των Βαμβακιτών. Για τους λάτρεις της φύσης, στο χωριό υπάρχουν δύο καταφύγια. Το πρώτο είναι το καταφύγιο στην θέση «Αυριαλλού», (σε υψόμετρο 1484 μέτρων) και το δεύτερο είναι το καταφύγιο στην τοποθεσία «Αρνόμουσγα», (σε υψόμετρο 1420 μέτρων).
Στη Βαμβακού πέρα από τις βόλτες, το πράσινο και τον καθαρό αέρα, μπορεί κανείς να μείνει στους λίγους και καλούς παραδοσιακούς ξενώνες, να φάει νόστιμο φαγητό και να απολαύσει τον καφέ του, στην “αγκαλιά της φύσης”.
Ηλεκτρονική Εφημερίδα
