Χρώματα και Ψυχολογία: Πώς τα χρώματα επηρεάζουν τα συναισθήματά μας

Το χρώμα είναι η αίσθηση που διεγείρεται στον εγκέφαλο από μήκη κύματος του φωτός. Κάθε μήκος κύματος διεγείρει την αντίληψη ενός ξεχωριστού χρώματος, από το φάσμα των χρωμάτων. Τα χρώματα μπορούν να ενθαρρύνουν μια πληθώρα συναισθημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ηρεμίας, του άγχους ακόμα και της πείνας. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα χρώματα μπορούν να ταιριάξουν σε μια συγκεκριμένη θέση, μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε επιλογές βάσει της ισορροπίας και ψυχικής κατάστασης που επιθυμούμε στο χώρο μας.

Η ψυχολογία του χρώματος βασίζεται στις συναισθηματικές και μερικές φορές ακόμα και στις σωματικές επιδράσεις που δημιουργούν τα χρώματα στους ανθρώπους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολιτισμικές παραλλαγές που επηρεάζουν το νόημα ορισμένων χρωμάτων (για παράδειγμα το ροζ ταιριάζει στα κορίτσια και το μπλε στα αγόρια), υπάρχουν κοινά αποδεκτές ψυχολογικές επιδράσεις των χρωμάτων. Τα χρώματα που μας περιβάλλουν μπορεί να έχουν άμεση επίδραση στη διάθεσή μας. Στη συνέχεια θα εξερευνήσουμε ορισμένα συναισθήματα που αναδύονται μέσα από κάποιες κατηγορίες χρωμάτων.

Η πρώτη κατηγορία αφορά τα ψυχρά χρώματα που είναι γνωστά για τη δημιουργία ήρεμων και αρμονικών συναισθημάτων, ωστόσο μπορούν ακόμα να δημιουργήσουν και αρνητικά συναισθήματα, όπως θλίψη και καταθλιπτικές σκέψεις. Συγκεκριμένα, το μπλε συνδέεται με τη συμπόνια, τη σοφία, την αλήθεια και την πίστη. Σε ένα πιο αρνητικό τόνο, μπορεί να συνδεθεί με την αδιαφορία, την παραίτηση και τη μοναξιά. Το πράσινο, όντας αρμονικό χρώμα, ενθαρρύνει μια χαλαρωτική, άνετη στάση, γεμάτη ελπίδα και επούλωση. Μπορεί ωστόσο να προκαλέσει και μια αίσθηση ζήλιας ή απληστίας. Τέλος, το μoβ συνδέεται με τον πλούτο και το κύρος.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά τα ζεστά χρώματα, τα οποία μπορεί να διεγείρουν την ενέργεια και τη διάθεση, ενώ κάποιες φορές μπορεί ακόμα να προκαλέσουν αυξημένη ευερεθιστότητα και άγχος. Το κόκκινο, όντας συνδεδεμένο με το ρομαντισμό και των ενθουσιασμό, αποπνέει δύναμη και φιλοδοξία. Ωστόσο, είναι επίσης γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει αύξηση της αίσθησης του κινδύνου, της εξέγερσης και της βίας. Το πορτοκαλί, ενώ συχνά θεωρείται ένα υπερβολικό χρώμα, λαμβάνεται επίσης ως ένα ενθουσιώδες και χαρούμενο χρώμα. Πιστεύεται ότι λειτουργεί ως ένα πρότυπο φροντίδας και ζεστασιάς, ενώ μπορεί επίσης να αντιστοιχεί σε επιθετικότητα και κυριαρχία. Το κίτρινο, είναι γνωστό ως το χρώμα της ευτυχίας, της φιλίας και της φαντασίας. Ωστόσο, συχνά συνδέεται με την επίδειξη προσοχής και τον κίνδυνο.

Τέλος, την κατηγορία των  ουδέτερων χρωμάτων αποτελούν το λευκό, το μαύρο, το γκρι και το καφέ. Το λευκό αναδεικνύει την αγνότητα και την αθωότητα, ενώ παγκοσμίως συνδέεται με την καθαρότητα. Το γκρι, γνωστό και ως ο βασιλιάς της ουδετερότητας, αντιπροσωπεύει τον συμβιβασμό και προσδίδει μια αίσθηση γαλήνης. Ωστόσο μερικές φορές συνδέεται με τη θλίψη και τη μελαγχολία. Το καφέ, γνωστό και ως το χρώμα της φύσης, συνδέεται με την άνεση και τη ζεστασιά. Ωστόσο, επειδή παράλληλα θεωρείται μουντό χρώμα, συνδέεται πολλές φορές και με τη μελαγχολία. Το μαύρο, από τη μια πλευρά συνδέεται με το μυστηριώδες και αποπνέει κάτι εκλεπτυσμένο, ωστόσο, σε πολλές κουλτούρες συνδέεται με τη μελαγχολία και το πένθος.

Τα χρώματα μαρτυρούν πολλά για τη διάθεση, την προσωπικότητα και τα μηνύματα που ενδόμυχα στέλνει ένας άνθρωπος. Μάλιστα, σε πολλά καλλιτεχνικά έργα, τα χρώματα που επιλέγονται αποτελούν τον τρόπο με τον οποίο οι καλλιτέχνες επικοινωνούν με το κοινό, είτε για να μαρτυρήσουν τη διάθεσή τους, είτε για να στείλουν κάποιο μήνυμα. Για παράδειγμα, ο πίνακας του Κλιμτ που απεικονίζει μια γαλάζια λίμνη σε αποχρώσεις πράσινου, παραδειγματίζει τη γαλήνη που εμπνέει η φύση, ενώ οι φιγούρες στα έργα του Πικάσο στις αρχές τις δεκαετίας του 1900, ήταν βασισμένες στο μπλε χρώμα για την ενίσχυση της θλίψης, γεγονός που συνδέεται με την καταθλιπτική περίοδο που βίωνε τότε ο μεγάλος ζωγράφος.

Από Τσιάκου Χρύσα

Leave a Comment